Cá Đù là loài cá khá quen thuộc với người Việt Nam, đặc biệt là những người đang làm việc và sinh sống ở gần vùng biển. Hiện nay, nhờ vào mạng lưới giao thương buôn bán phát triển, mọi người đã có thể dễ dàng tiếp cận đến các sản phẩm đa dạng được chế biến từ loài cá này hơn.
Tìm hiểu một vài thông tin liên quan đến cá Đù
Cá Đù còn mang cái tên khác là cá lù đù hoặc cá lanh, trong khoa học nó được gọi bằng thuật ngữ Sciaenidae, thuộc họ nhà cá vược. Cá đù có đa dạng giống loài như: Đù Đen, Đù Sóc, Đù Đỏ Dạ….. Nó sinh sống và phát triển ở các vùng biển tại bắc Ấn Độ Dương.
Các loại cá đù tại Việt Nam
Theo ước tính ở vùng biển Việt Nam hiện nay đang có tới 20 loài cá Đù khác nhau, nhiều năm liền nó liên tục nắm giữ sản lượng lớn trong tổng số tất cả loại cá khai thác được ở vịnh Bắc Bộ. Bên cạnh đó, không riêng gì thế giới, vùng biển Việt Nam cũng sở hữu vô vàn loại cá Đù như: Đù Kẽm, Đù Lỗ Tai Đen, Đù Măng Đen.
Loài cá này thường có thiên hướng ưa thích sống ở các khu vực nước lợ và nước mặn. Nếu muốn chiêm ngưỡng xem nó trông như thế nào thì các bạn có thể đi đến các vùng biển khơi, cửa biển, nơi giao thoa giữa các dòng sông và vùng biển. Nó hay tập trung thành bầy đàn dưới các vùng đáy, đầm phá, đồng thời ẩn mình kín đáo trong các rạn san hô, hang hốc,..
Thức ăn của cá lanh
Thức ăn chủ yếu của nó là các loài thực vật thủy sinh có kích thước nhỏ. Và đặc biệt, vào khoảng cuối mùa hè và đầu tháng 8 chính là thời điểm thuận lợi cho nó sinh sôi cũng như trưởng thành với số lượng cực kỳ khủng. Nó được ngư dân dùng lưới cước để đánh bắt, thịt thường sử dụng để ăn tươi hoặc xẻ khô, ngoài ra, các bạn cũng có thể chế biến nó thành các món ăn như: nướng, chiên, kho, rim,….
Nhận dạng một số đặc điểm thường thấy ở cá Đù
Cá Đù được mọi người biết đến là một họ cá khá đặc biệt với thân hình bầu dục, mang kích thước tương đối dài và rộng, cơ thể dẹp vào hai bên. Phần đầu của nó khá to hơn các loài cá bình thường còn miệng thì lại quá nhỏ. Hiện nay ở vùng biển miền Trung nước ta, đang sở hữu một số lượng Đù Sóc rất đáng kể.
Đặc điểm, hình dáng
Đặc điểm nổi bật nhất ở loài Đù Sóc là nó có vảy nhỏ và được ngư dân đánh bắt chủ yếu bằng lưới dệt từ cước. Cá đù là loài ăn tạp, nó có thể ăn tất cả động vật thủy sinh, côn trùng hay thậm chí là các loại cá nhỏ, giáp xác. Nó chứa khá nhiều thịt mà trong đó phần thịt đánh giá là dày nhất thì nằm ở phần lưng. Chính sự cấu tạo này đã tạo nên hương vị béo ngậy, thơm ngon cho thịt cá khi đã qua chế biến.
Thịt cá lanh dai, dẻo
Thịt nó khi nhai kỹ, các bạn ngay lập tức có thể cảm nhận được độ mềm dẻo và bùi bùi cùng vị ngọt thanh, riêng phần đuôi có thêm chút mỡ nên sẽ hơi béo. Nó tỏa ra sức hút mãnh liệt khiến cả những thực khách khó tính nhất cũng phải chết mê chết mệt, đến nỗi không thể quên được mỗi lần nhắc tới.
Qua quá trình quan sát lâu dài, người ta phát hiện ra một điều rằng cá Lù Đù là loại sinh vật lành tính hơn so với các loại hải sản khác. Nó chứa nhiều chất dinh dưỡng bổ ích mà đáng chú ý nhất là Omega 3 và đạm, đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển toàn diện của trẻ em.
Những loại cá Đù một nắng tươi ngon
Theo ước tính mới đây nhất, ở Việt Nam có tới 20 loài cá khác nhau, những sinh trưởng và phát triển mạnh mẽ nhất vẫn là cá Lù Đù Bạc, chiếm sản lượng cực kỳ lớn trong tổng số cá khai thác được ở vịnh Bắc Bộ. Bên cạnh đó, cũng có nhiều loại cá cùng họ như cá Lù Đù Kẽm, cá Lù Đù Lỗ Tai Đen, cá Lù Đù Sóc, cá Lù Đù Đỏ Dạ, cá Lù Đù Măng Đen.
Do sản lượng khai thác nhiều như vậy, nên nếu chỉ đem rao bán cá tươi thôi thì sẽ không thể nào tiêu thụ hết ngần ấy. Chính vì vậy, người dân ở đây đã tiến hành sơ chế và phơi nó dưới một nắng, sau đó, xuất đi khắp mọi nơi để ai ai cũng có thể mua về thưởng thức với đa dạng các loại cá này cho họ tha hồ lựa chọn.
So sánh giá thành của các loại cá Đù tươi và khô
Do ưa thích sống trong môi trường ở các khu vực biển nhiệt đới nên người dân nước ta đánh bắt được rất nhiều loại cá Đù, vì vậy giá thành của nó hiện nay trên thị trường cũng tương đối rẻ, phù hợp với mức thu nhập bình quân của các hộ gia đình tại Việt Nam.Tùy thuộc mỗi vùng miền hoặc nơi phân phối, nó lại có mức giá bán khác nhau. Nếu các bạn mua ở chợ thì hiển nhiên sẽ rẻ hơn nhiều so với việc mua ở siêu thị.
Giá cá tươi có giá dao động từ 100 -130 nghìn/kg còn loại cá khô thì có giá cao hơn, ví dụ như các loại cá Lù Đù 1 nắng, cá Lù Đù khô xẻ thì sẽ được bán với giá từ 150 – 200 nghìn/kg. Mức giá này có thể chênh lệch nhưng không đáng kể, tuy nhiên, chẳng phải lúc nào cũng tìm mua được cá Đù mà chủ yếu mọi người chỉ bày bán vào tầm tháng 3, tháng 4 vì đây là mùa có nhiều cá ngon nhất.
Cách ăn cá để vừa ngon vừa giàu dinh dưỡng
Với những người dân đã sinh sống ở vùng biển lâu năm thì cách ăn cá Đù có lẽ chẳng còn xa lạ gì, nhưng những người sinh sống ở khu vực khác chắc chắn sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Thông thường, họ sẽ không biết cách để ăn làm sao cho nó giữ được vị ngon trọn vẹn nhất, mà thậm chí đôi lúc còn khiến nó trở nên tẻ nhạt, vô vị. Chính vì vậy, hãy dõi xuống dưới đây để xem cách ăn như thế nào là đúng nhá.
Món cá nướng than hoa cực kỳ hấp dẫn
Một trong những món ăn để thực khách bốn phương có thể cảm nhận được đầy đủ nét dân dã và hương vị thơm ngon của khô cá Đù thì phải kể đến món cá 1 nắng nướng than hoa. Không cần tất bật chuẩn bị những nguyên liệu cầu kỳ hay công đoạn chế biến quá phức tạp, món ăn vẫn khiến cho bất cứ ai thưởng thức cũng đều chết mê chết mệt.
Chỉ với một chiếc bếp lửa than hoa đã châm lửa đỏ rực, các bạn tiến hành bỏ phần cá vừa mới sơ chế vào, rồi đảo đều tay để tránh bị cháy xém. Khi cá dậy mùi thơm và chín vàng tất cả các mặt thì đem ra cắt nhỏ, sau đó, ăn kèm với tương ớt thì quả là hết sẩy.
Cá Đù một nắng chiên giấm đường siêu ngon
Nếu muốn biến tấu cá Đù 1 nắng thành món ăn hấp dẫn thì các bạn chớ có bỏ qua công thức cá chiên giấm đường. Nó không mất quá nhiều công đoạn chuẩn bị và nấu nướng nhưng vẫn đem đến một hương vị hấp dẫn, mới lạ. Tùy theo sở thích của mỗi người mà có thể để nguyên con hoặc cắt thành miếng vừa ăn, sau đó rửa sạch, để ráo nước, rồi chiên cho đến khi nó vàng giòn thì vớt ra đĩa.
Công thức điều chế nước sốt bao gồm: đường, nước mắm, giấm, nêm nếm với tỷ lệ vừa phải, rồi khuấy đều cho đến khi hỗn hợp tan hoàn toàn. Tiếp đấy, phi thơm hành tỏi và cho phần hỗn hợp vừa nãy vào đun sôi. Cuối cùng đổ cá Đù đã được chiên vàng giòn vào, đảo liên tục khoảng 5 phút là có thể tắt bếp.
Hướng dẫn bảo quản khô cá Đù đúng cách
Cá Đù dù đã được phơi qua nắng nhưng chắc chắn bên trong lớp thịt của nó vẫn còn chứa một độ ấm nhất định để khi ăn mọi người sẽ không cảm thấy nó bị bã. Chính vì vậy, nếu các bạn lơ là trong khâu bảo quản sẽ rất dễ khiến nó bị hỏng hoặc nấm mốc. Do đó, hãy lướt xuống phần dưới đây, chúng tôi sẽ hướng dẫn chi tiết cho các bạn.
Bảo quản cá Đù một nắng trong ngăn mát tủ lạnh
Cá Đù sau khi mua về các bạn hãy tiến hành bọc kín lại bằng giấy báo hoặc túi ni lông, tiếp đó đem nó đi cất vào trong ngăn mát tủ lạnh và các bạn hãy chú ý điều chỉnh nhiệt độ tủ lạnh ổn định ở ngưỡng từ 14 – 16 độ C.
Việc bọc cá Đù lại sẽ hạn chế mùi tanh ám vào các món ăn khác cũng như có thể giữ được độ ẩm cho nó. Tuy nhiên, bảo quản cá ở ngăn mát tủ lạnh cũng chỉ là phương án tạm thời, thích hợp để các bạn sử dụng trong thời gian ngắn bởi nếu không dùng hết nó trong vòng 7 ngày thì sẽ làm chất lượng sụt giảm nghiêm trọng, thậm chí còn phải bỏ đi.
Giữ cá một khoảng thời gian dài trong ngăn đá
Từ trước đến nay, vẫn chưa một ai có thể tìm ra cách nào mà bảo quản cá Đù được lâu như cho vào ngăn đá tủ lạnh, lúc này cá thậm chí còn để được đến tận 6 tháng, khi muốn ăn chỉ cần mang ra rã đông là sử dụng được ngay. Hãy nhớ cho nó vào túi cột chặt lại hoặc bọc lại bằng giấy báo, ngoài ra, cũng cần tránh đặt nó ở gần phần quạt gió của tủ vì rất dễ gây ra tình trạng cháy lạnh.
Bảo quản cá Đù ở điều kiện thường hiệu quả
Nếu nhà các bạn không có tủ lạnh hoặc tủ đông thì vẫn có thể bảo quản cá khô ở điều kiện thường, do thời hạn sử dụng của nó trong điều kiện này là 7 ngày kể từ khi mua về. Tuy nhiên, các bạn vẫn nên phơi nắng thêm khoảng từ 1 – 2 ngày để cho các lớp thịt cá Đù được hong thật khô. Sau đó, hãy bọc lại bằng vài lớp giấy báo rồi cho vào túi ni lông, đặt tại nơi khô ráo, thoáng mát, như vậy sẽ giúp kéo dài thời gian bảo quản thêm khoảng 1 tuần nữa
Bảo quản hiệu quả bằng cách hút chân không
Trong trường hợp nhà các bạn có điều kiện, đã sắm sẵn một chiếc máy hút chân không thì có thể tiến hành hút cho cá Đù. Đây chính là cách bảo quản được đánh giá là tốt và lâu nhất. Bởi cách này giúp giữ được độ tươi ngon cho nó và thời gian sử dụng sẽ kéo dài từ 6 tháng cho đến 1 năm khi để trong tủ lạnh hoặc tủ đông.
Kết luận
Cá Đù giúp mọi người có thể thỏa thích chế biến thành các món ăn đa dạng khác nhau, đảm bảo vừa giữ được độ tươi ngon vừa cung cấp thêm nhiều dưỡng chất bổ ích cho cơ thể.