Cá basa vốn là loài cá mang lại giá trị kinh tế lớn cho người dân Việt Nam tại vùng đồng bằng Sông Cửu Long. Loài cá này là loại thực phẩm quan trong trên thị trường quốc tế, là món ăn quen thuộc trong bữa ăn gia đình người Việt, cũng như cung cấp nhiều dinh dưỡng nhờ sự thơm ngon, đậm đà. Những thông tin được chia sẻ dưới đây sẽ giúp các bạn có cái nhìn tổng quan về loại cá nổi tiếng này.
Đặc điểm nổi bật của cá basa
Cá basa thuộc giống cá trơn, có ngoại hình rất dễ nhận biết với thân hình hơi dẹt ở phần đuôi, vùng bụng phình to màu trắng xám, vùng lưng ánh xanh đen. Loài cá này có đầu ngắn, dẹt hơn và dâu ngắn hơn, có màu đen ánh xanh đặc trưng ở phần lưng.
Tại Việt Nam, chúng được nuôi với quy mô lớn, bởi chi phí nuôi rẻ và đặc biệt có tốc độ sinh sản lớn. Loài cá này trở thành một trong những mặt hàng thủy hải sản có giá trị kinh tế cao đối với đồng bào tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, Đông Nam Bộ.
Hướng dẫn cách nuôi cá basa
Đây là loại cá tương đối dễ nuôi, nhưng bà con nên đầu tư và chăm sóc đúng cách để mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất. Một số hướng dẫn dưới đây về cách nuôi cá trong ao một cách khoa học nhất.
Mùa vụ nuôi
Hiện nay với công nghệ hiện đại, người dân đã chủ động được con giống sinh sản nhân tạo nên mùa vụ thả giống nuôi quanh năm. Tuy nhiên, trước đây người dân chủ yếu nuôi ở 2 vị chính; vụ 1 vào tháng 4-6, vụ 2 vào 11-12 vì phụ thuộc vào điều kiện tự nhiên..
Chuẩn bị ao nuôi
Theo kinh nghiệm, bạn nên chọn ao nuôi có diện tích trên 500m2, mực nước sâu từ 2 – 3m. Bờ ao phải chắc chắn, có cống thớt nước dễ dàng, nhiệt độ nước từ 26 – 30 độ, PH thích hợp từ 7 – 8, hàm lượng oxy hòa tan lớn hơn 2mg/lít.
Nên dọn ao sạch trước khi thả cá. Sau đó rải vôi ở đáy ao và bờ để khử độc và điều chỉnh độ PH thích hợp. Tiếp tục phơi ao trong 2-3 ngày rồi bơm nước vào ao. Khi mực nước đạt yêu cầu tiến hành thả giống. Đây là những yếu tố cơ bản trong kỹ thuật nuôi cá basa trong ao.
Chọn giống cá
Một trong những yêu cầu về kỹ thuật nuôi cá thì việc chọn giống cá là một việc rất quan trọng. Chọn cá phải là những con khỏe mạnh, không có dấu hiệu bệnh tật hay xây xát, màu sắc tươi sáng, kích cỡ đều nhau. Cá basa thường có chiều dài từ 10-12cm. Nên tắm cho cá từ 5 – 6 phút với nước muối để khử trùng, thả từ từ để chúng thích nghi với môi trường mới.
Thức ăn cho cá basa
Thức ăn công nghiệp và thức ăn tự chế biến là 2 loại mà người dân sử dụng để nuôi cá basa. Tuy nhiên, thức ăn công nghiệp có giá thành cao nên các hộ nuôi cá thường sử dụng thức ăn tự chế biến bởi nguyên liệu rẻ và dễ kiếm nhưng lại có giá trị dinh dưỡng thấp.
Đối với thức ăn công nghiệp thì có giá trị dinh dưỡng cao hơn, dễ sử dụng, dễ bảo quản và vận chuyển dễ dàng. Trong hai tháng đầu mới thả nuôi nên cho ăn loại thức ăn có hàm lượng đạm 28-30%, những tháng sau giảm dần đạm khoảng 25-26%.
Chất thải và môi trường
Cần phải thay nước hàng ngày để môi trường sống sạch và tránh bị bệnh. Đây là việc rất quan trọng và không thể thiếu trong kỹ thuật nuôi cá basa trong ao. Không thả các nước thải xuống ao. Nước thải ra từ ao nuôi phải được xử lý trước khi thải ra sông để tráng gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng.
Tìm hiểu về thành phần dinh dưỡng có trong cá basa
Cá thuộc loài basa có thớ thịt nhỏ, màu trắng. Nó giống với những loài cá trắng khác là cung cấp lượng protein dồi dào, nhưng chỉ số calo và chất béo lại rất thấp. Cụ thể, ở trong 126g cá giống basa chỉ có: 158 lượng calo, 22,5g protein, 7g chất béo, 2g chất béo bão hòa, 73mg cholesterol, 89mg Natri. Vì vậy thêm loại cá này vào bữa ăn hàng tuần sẽ giúp hỗ trợ giảm cân và giúp tăng cơ bắp đối với những người tập thể hình.
Góp phần hỗ trợ cải thiện sức khỏe của tim mạch
Loài cá này sở hữu lượng axit béo omega 3 cao, đồng thời chứa ít chất béo và cholesterol, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim, giảm thiếu đáng kể áp lực lên tim mạch và cải thiện hỗ trợ sức khỏe tim mạch. Thêm cá vào khẩu phần ăn giúp mang lại chế độ ăn lành mạnh và một lối sống cân bằng.
Nâng cao tuổi thọ
Người dân truyền tai nhau rằng ăn cá basa sẽ giúp sống lâu hơn. Nhiều nghiên cứu cho thấy mức độ axit béo omega 3 trong máu ảnh hưởng nhiều đến tuổi thọ con người. Ở người cao tuổi khi ăn loài cá này sẽ tránh được các bệnh về mắt, hay quên, bệnh mất trí nhớ.
Cá basa và những món ăn ngon khó cưỡng
Loài cá này được chế biến theo nhiều cách và các chị em có thể tham khảo một số cách chế biến dưới đây:
Cá chiên mắm
Một trong những cách chế biến đơn giản, trọn vị và hấp dẫn nhất là món cá basa chiên mắm. Nguyên liệu cần có đối với món ăn này đó là:
- Cá basa phi lê
- Bột mì
- Tỏi, ớt
- Hành lá, hành tím
- Và một số nguyên liệu quen thuộc như muối, đường, bột ngọt, nước mắm, hạt nêm,…
Quy trình chế biến:
- Bước 1: Trước tiên bạn thực hiện làm sạch cá. Sau đó phi lê và rửa sạch, phủ lên bề mặt cá một lớp bột mì.
- Bước 2: Pha hỗn hợp nước nước mắm gốm 4 muỗng cafe nước mắm, gừng, tỏi , ớt băm nhỏ. Bạn có thể thêm đường, mì chính, dầu hào hay hạt nêm cho đến khi hợp khẩu vị.
- Bước 3: Chảo nóng bạn cho cá đã phủ lớp bột mì lên chiên vàng, giòn đều 2 mặt. Lưu ý là không chiên chín hẳn phí trong. Sau đó vớt ra đĩa, để ráo dầu.
- Bước 4: Phi thơm hành và đảo đều hỗn hợp nước mắm. Cho cá đã rán sơ vào, để lửa liu riu khoảng 5-7 phút cho đến khi hỗn hợp sốt đặc và sệt lại.
- Bước 5: Sau khi cá đã chín vàng, giòn, phủ một lớp sốt mắm thơm lừng với vị đặc trưng.
Cá basa kho gừng
Nguyên liệu chuẩn bị:
- Cá tươi: 400g
- Nước màu kho cá, nước mắm, hạt nêm, dầu ăn, tiêu, đường.
- Hành khô, hành lá, tỏi, ớt
Cách thực hiện:
- Bước 1: Làm sạch cá rồi cắt thành từng khúc. Bạn ướp khoảng 15 phút với ½ muống hạt nêm, 1 muỗng nước mắm, 1 muỗng dầu ăn, 1 muỗng đường và 1 muỗng nước màu.
- Bước 2: Gừng cạo sạch vỏ, 1 nửa thái sợ, một nửa giã nhuyễn cùng tỏi, ớt và hành khô.
- Bước 3: Xếp cá lên trên gừng thái sợ rồi đun với lửa nhỏ. Khi sôi, bạn cho nước lọc cùng hành khô, tỏi, ớt giã nhuyễn và nêm lại sao cho vừa ăn.
- Bước 4: Khi cá chín, bạn cho hành lá vào và tắt bếp rồi múc ra bát để thưởng thức.
Cá basa nấu canh chua
Nguyên liệu:
- Cá cắt thành miếng.
- Cà chua.
- Dọc mùng. đậu bắp, mẻ, dứa.
- hạt nêm, nước mắm, dầu ăn, hành lá, rau mùi tàu.
Quy trình thực hiện:
- Bước 1: Rửa sạch cá để ráo nước và ướp cùng hạt nêm
- Bước 2: Cà chua, dứa và dọc mùng thái miếng, xào qua với dầu ăn.
- Bước 3: Đổ nước vào nồi, nêm nước mắm, mẻ cho vừa ăn
- Bước 4: Khi cá gần chín cho thêm đậu bắp và rau thơm vào.
Cá kho tiêu
Nguyên liệu chuẩn bị
- Cá basa tươi: 1 con
- Hành khô, tỏi, Hành lá
- Tiêu xanh, ớt sừng
- Hạt nêm, nước mắm, đường, nước màu, dầu ăn, tiêu
Cách làm:
- Bước 1: Làm sạch cá, cát thành từng khúc vừa ăn. Sau đó, ướp cá cùng ½ muỗng bột ngọt, 1 muống hạt nêm, ½ muống tiêu, 1 muỗng đường, 1 muống nước màu, 1 muống nước mắm, và hành, tỏi đã được băm nhuyễn. Tiếp theo bạn ướp cá trong 20 phút cho cá ngấm đều gia vị.
- Bước 2: Cho cá đã ướp cùng tiêu xanh và nấu sôi. Khi cá săn lại bạn cho thêm nước lọc, nêm gia vị rồi đun lửa nhỏ cho đến khi nước cạn.
- Bước 3: Khi cá chín, cho hành lá, tiêu xay vào sau đó tắt bếp. Vậy là bạn đã hoàn thành và có thể thưởng thức kèm cơm rồi đấy ạ.
Cá basa kho tộ
Cá kho tộ có lẽ là một trong những món ăn gần gũi nhất với người dân chúng ta. Dưới đây sẽ là cách chế biến món ăn này:
Nguyên liệu:
- Cá phi lê
- Tiêu đen, hành tím
- Ớt, gừng
- Nước mắm, hạt nêm, nước hàng,…
Các bước sơ chế:
- Bước 1: Sơ chế cá thật sạch. Bạn có thể kho cá basa nguyên con, bạn rửa sạch, mổ bụng, đánh vảy, loại bỏ nội tạng. Nếu sử dụng cá phi lê sẵn, bạn rửa sạch là được
- Bước 2: Làm hỗn hợp gia vị với 3 thìa nước mắm, ớt, hạt tiêu thái nhỏ và một chút gừng. Thêm gia vị cho vừa ăn và ướp cá khoảng 30 phút cho cá ngấm đều.
- Bước 3: Bắc nồi lên bếp để kho cá, cho hỗn hợp cá đã ướp vào, thêm nước hàng để món ăn có vị đặc trưng. Cho thêm nước sôi vào nồi kho cho đến khi nước sệt lại, lưu ý không kho cạn hẳn. Cá chuyển sang màu nâu bóng và được phủ một lớp sốt có màu nâu hấp dẫn.
Giá thành của cá basa hiện nay là bao nhiêu?
Cá basa được nuôi chủ yếu tại khu vực đồng bằng Sông Cửu Long với số lượng lớn. Vì vậy, bạn có thể dễ dàng đặt mua để chế biến những món ăn hấp dẫn cho gia đình. Loại cá này được phân nhiều loại và có giá tham khảo như:
- Cá cắt khúc có giá từ 40 – 50 VNĐ/kg.
- Chả cá basa tươi có giá khoảng 35 VNĐ/kg.
- Cá basa phi lê có giá khoảng 75 VNĐ/kg.
- Cá basa khô 1 nắng có giá từ 180 – 200 VNĐ/kg.
- Cá basa bao tử có giá khoảng 80 VNĐ/kg.
- Cá basa fillet đông lạnh giá khoảng: 50 VNĐ/kg.
Tùy vào thời điểm và chất lượng của cá mà giá bán cá trên thị trường có thể khác nhau. Trên đây chỉ là giá cho các chị để tham khảo khi đi chợ
Kết luận
Đối với thực đơn bữa ăn gia đình người Việt thì những món được chế biến từ cá basa không còn quá xa lạ. Loài cá này không chỉ mang lại giá trị về dinh dưỡng mà còn mang lại giá trị về kinh tế. Hy vọng, với những chia sẻ từ bài viết trên có thể giúp bạn hiểu về nguồn gốc loài cá này, những món ngon và giá bán của loài cá này tại thị trường để chị em có cách lựa chọn phù hợp.
